Projekt OPTIMA – udoskonalenie leczenia raka za pomocą sztucznej inteligencji i Real-World Data
Unia Europejska i branża farmaceutyczna, za pośrednictwem inicjatywy IMI (Innovative Medicines Initiative), uruchomiły projekt o nazwie OPTIMA, którego ambitnym celem jest zrewolucjonizowanie leczenia raka w Europie. Misją projektu OPTIMA jest zapewnienie wszystkim pacjentom dostępu do zindywidualizowanego leczenia, wykorzystującego najnowsze osiągnięcia technologiczne.
W tym celu utworzona zostanie platforma rozproszonego dostępu i eksploatacji danych masowych pochodzących z rozległej sieci europejskich szpitali. Na realizację projektu przewidziano budżet w wysokości 21,3 mln euro i uczestniczy w nim 36 europejskich podmiotów – liderów w walce z nowotworami.
Platforma ta będzie stosować mechanizmy sztucznej inteligencji na danych RWD (Real-World Data), aby rozwiązać najistotniejsze kwestie dotyczące badań nad rakami piersi, prostaty i płuc, zwłaszcza te, w ramach których istniejące obecnie dowody są słabe lub nieobjęte wytycznymi medycznymi. Jednym z kluczowych aspektów jest wykorzystanie technologii umożliwiających dostęp do środowisk rozproszonych i trenowanie w nich algorytmów sztucznej inteligencji, zgodnie z gwarancjami wynikającymi z Europejskiego Rozporządzenia o Ochronie Danych (RODO).
Na platformie istnieje obecnie 200 milionów rejestrów dotyczących tych trzech typów nowotworów, co czyni OPTIMA jedną z najlepiej przygotowanych i najambitniejszych inicjatyw w tej dziedzinie badań na świecie.
W ramach projektu firma GMV jest odpowiedzialna za dostęp do danych oraz za zarządzanie nimi i ich harmonizację, pracując zgodnie ze standardem OMOP. Zajmuje się również projektem Platformy oraz wydobywaniem złożonych informacji z wykorzystaniem technologii przetwarzania języka naturalnego.
Połączenie wspólnych wysiłków i chęci
Konsorcjum OPTIMA jest kierowane wspólnie przez prof. dr. Jamesa N’Dowa z Europejskiego Towarzystwa Urologicznego i dr. Hagena Krügera – Dyrektora Medycznego ds. Onkologii w niemieckim oddziale firmy Pfizer.
Według profesora N’Dowa „głównym zamierzeniem projektu OPTIMA jest wykorzystanie potencjału sztucznej inteligencji, aby umożliwić pracownikom służby zdrowia zapewnienie optymalnej, spersonalizowanej opieki każdemu pacjentowi z rakiem prostaty, piersi czy płuc. Jest to ambitny cel, do którego osiągnięcia dąży całe konsorcjum, korzystając z różnorodności wiedzy i doświadczeń członków wchodzących w jego skład. Poprzez wspólną pracę mamy nadzieję znacznie podnieść poziom opieki onkologicznej”.
Dr Krüger podkreślił natomiast, że „choć służba zdrowia zaczęła już wykorzystywać sztuczną inteligencję do udoskonalania leczenia pacjentów zmagających się z nowotworami, nadal jednak istnieje ogromny niewykorzystany potencjał w zakresie integrowania tych narzędzi nowej generacji z modelami specjalistycznej opieki i podejmowania decyzji. Mamy nadzieję, że OPTIMA stanowić będzie kluczową siłę napędową w rozwoju spersonalizowanych terapii, uwzględniających indywidualne potrzeby każdego pacjenta”.
Ponadto dr Pierre Meulien, Dyrektor Wykonawczy IMI, skomentował projekt OPTIMA następującymi słowami: „projekt ten skupia ekspertów z wielu różnych dziedzin i organizacji. Ma zatem możliwość dostarczenia wyników, które przyspieszyłyby wykorzystanie sztucznej inteligencji w opiece nad osobami chorymi na raka”.
Javier Téllez, Kierownik ds. Innowacji w Pionie Secure e-Solutions GMV, podkreślił, że „OPTIMA jest liderem innowacyjności w dziedzinie opieki zdrowotnej w Europie, zaś firma GMV wykorzysta całe swoje doświadczenie zdobyte podczas uczestnictwa w istotnych projektach badawczych dotyczących służby zdrowia, takich jak EHDEN, PIONEER czy Harmony”. W szczególności „naszym celem jest wykroczenie poza dotychczasowe osiągnięcia oraz ułatwienie dostępu do ogromnych zbiorów danych w bezpieczny i rozproszony sposób, aby jak najlepiej wykorzystać sztuczną inteligencję oraz narzędzia do analityki predykcyjnej, których zakres był do tej pory ograniczony ze względu na wąski dostęp do danych dobrej jakości”. Należy również podkreślić, że platforma OPTIMA „może być wykorzystywana do leczenia innych typów nowotworów, a uzyskane wyniki ułatwią wdrożenie skutecznej polityki zdrowotnej”.
Projekt OPTIMA ma na celu poprawę leczenia nowotworów prostaty, piersi i płuc poprzez zastosowanie najnowocześniejszych technologii.