Rekultywacja lasów stanowi istotny element procesu adaptacji do zmian klimatycznych i budowania odporności na ich skutki. Jako taka, rekultywacja jest kluczowym tematem globalnych rozmów, porozumień i polityk dotyczących tzw. New Green Deal (Zielonego Nowego Ładu). Unia Europejska nie stanowi tu wyjątku, a dowodem na to jest Europejski Zielony Ład i jego inicjatywa przewodnia – Strategia Leśna UE, podkreślająca istotność przywracania krajobrazom leśnym ich wartości. GMV wspiera te międzynarodowe inicjatywy za pośrednictwem EOForest – portfolio usług bazujących na satelitarnej obserwacji Ziemi, pomagających w zrównoważonym zarządzaniu lasami. 

Nasze najnowsze działania na tym polu rozpoczęły się w czerwcu 2021 r., kiedy to organizacja ForestPlanet, Inc. zleciła GMV nadzorowanie procesu ponownego zalesiania zniszczonego obszaru leśnego w górach Usambara w północno-wschodniej Tanzanii. Zlokalizowane w tej strefie lasy tropikalne charakteryzują się wyjątkową różnorodnością biologiczną, z wieloma obszarami chronionymi i licznymi gatunkami endemicznymi. Obszar największego zainteresowania znajdował się w regionie leśnym Kwezizi, stanowiącym część większego rezerwatu przyrody Magamba.

Firma GMV, korzystając z danych satelitarnych z misji Sentinel-2 europejskiego programu Copernicus oraz zdjęć z Google Earth, była w stanie zrekonstruować proces zmian, które zaszły na terenie lasu Kwezizi. W 2018 r. las był gęsty i dojrzały, jednak na przestrzeni całego roku 2019 obszar ten uległ degradacji, głównie na skutek nadmiernej wycinki i pożarów, a następnie niekontrolowanego wypasu zwierząt, będącego efektem presji rosnącej populacji. Jednak jesienią 2020 r., dzięki działaniom ForestPlanet i jej partnerów, w tym kilku darczyńców korporacyjnych i organizacji pozarządowej Przyjaciele Gór Usambara, obszar ten został ponownie zalesiony około 80 tysiącami drzew rodzimych gatunków. Firma GMV przeanalizowała dane satelitarne z okresu od połowy 2018 r. do połowy 2021 r. i wykazała, że proces zalesiania zakończył się sukcesem, zaś sadzonki (przywiezione ze szkółki) uległy zdrowemu wzrostowi, zgodnie z ich naturalnym rytmem. Organizacja ForestPlanet otrzymała od GMV szereg wyników kartograficznych i graficznych przedstawiających ewolucję lasu od czasu, gdy znajdował się on w stanie nienaruszonym, aż po moment jego degradacji i zniszczenia przez pożar, jak również opisujących jego kondycję po ponownym zalesieniu.

Wyniki te są niezwykle odkrywcze. Nie tylko stanowią dowód na sukces procesu ponownego zalesiania, które jest kluczowe dla wszystkich interesariuszy w całym łańcuchu wartości, ale także potwierdzają, że model biznesowy związany z odbudową środowiska faktycznie działa i może w ogromnym stopniu wykorzystywać dane z obserwacji Ziemi. Z jednej strony darczyńcy i inwestorzy czerpią korzyści ze znacznie większej przejrzystości długoterminowego procesu, co ma ich zachęcić do dokonywania większych inwestycji. Z drugiej zaś leśnicy otrzymują precyzyjne informacje geoprzestrzenne o wynikach procesu ponownego zalesiania, co pozwala im w razie potrzeby podjąć odpowiednie działania. Wreszcie nie mniej ważny jest fakt, że proces ten przynosi również korzyści lokalnym społecznościom, które wkrótce mogą spodziewać się większej liczby podobnych inicjatyw. Obecnie znajdujący się jeszcze w powijakach las oraz szereg upraw międzyplonowych w Kwezizi poprawiają jakość gleby, hamując erozję i spływ powierzchniowy, a tym samym pomagają zwiększyć odporność lokalnych społeczności na zmiany klimatyczne i kryzysy żywnościowe. Poprawa stanu lasów sprzyja również turystyce na tym obszarze, która stanowi dodatkowe źródło dochodu dla jego mieszkańców. 

Ta owocna współpraca doprowadziła do zawarcia nowego, dopiero co rozpoczętego kontraktu. Nowy, szerzej zakrojony projekt ponownego zalesiania, koordynowany przez organizację ForestPlanet w Irente (Tanzania), rozpocznie się w grudniu 2021 roku, a GMV będzie nadzorować jego przebieg z przestrzeni kosmicznej.