GMV umacnia swoją pozycję lidera w branży automatyzacji i systemów do koordynacji operacji zapobiegających kolizjom

Przestrzeń kosmiczna staje się coraz bardziej zatłoczona, a aktywne unikanie kolizji stało się codziennym zadaniem w ramach dzisiejszych operacji kosmicznych. Operacje bazują na danych z obserwacji przestrzeni kosmicznej, które muszą być zweryfikowane i dokładne, a także docierać na czas. W przypadku satelity na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO) co tydzień można spodziewać się setek alarmów dotyczących koniunkcji. Po ich przetworzeniu i przefiltrowaniu w odniesieniu do każdego satelity pozostają jeszcze około dwa alarmy tygodniowo, w przypadku których operator musi przeprowadzić szczegółową analizę i monitoring.

W tym kontekście, w ramach Programu Bezpieczeństwa Kosmicznego (S2P), Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) w 2019 r. stworzyła podstawy technologii, która będzie wykorzystywana do automatycznego szacowania ryzyka kolizji i zapobiegania mu (CREAM).

Program CREAM ma na celu opracowanie technologii automatycznego unikania kolizji, aby zmniejszyć liczbę zadań obciążających operatorów satelitarnych (eksperci pracujący na zmiany 24 godziny na dobę, dodatkowe obciążenie stacji naziemnych) oraz skrócić czas między decyzją o wykonaniu manewru uniku kolizji a koniunkcją, co w konsekwencji zmniejszy liczbę fałszywych alarmów, tj. przypadków, w których zespoły kontroli rozpoczynają przygotowanie do manewru uniku kolizji, który ostatecznie okazuje się niepotrzebny, ponieważ po zaktualizowaniu danych prawdopodobieństwo kolizji okazuje się znikome. Zoptymalizowane plany manewrów mogą być przesyłane do satelity i pozwalają na późne podejmowanie decyzji, co będzie jeszcze łatwiejsze dzięki trwającym pracom rozwojowym i testowym w zakresie przesyłania poleceń w sytuacjach kryzysowych. W wyniku wystrzeliwania dużych konstelacji coraz częściej dochodzi do koniunkcji między obsługiwanymi statkami kosmicznymi. Dlatego program CREAM obejmuje również działania mające na celu koordynację planowania manewrów aktywnych satelitów.

W ramach programu CREAM Europejska Agencja Kosmiczna zainicjowała trzy zadania.

Pierwsze z nich ma na celu zdefiniowanie „Decyzji i projektu zautomatyzowanych manewrów unikania kolizji”. W ramach tego zadania zostanie wdrożony, przetestowany i zatwierdzony prototyp oprogramowania zawierającego dane historyczne zebrane w ramach poprzednich zdarzeń związanych z unikaniem kolizji. Na podstawie tych danych oprogramowanie dostarczy narzędzia do podejmowania autonomicznych decyzji w oparciu o sztuczną inteligencję i uczenie maszynowe (machine learning) oraz zaproponuje optymalny manewr w celu uniknięcia kolizji. Pracami na tym polu kieruje oddział GMV Rumunia, przy czym aktywnie uczestniczą w niej także GMV NSL Ltd z Wielkiej Brytanii i Neuraspace z Portugalii. Projekt ten opiera się na opracowanym przez GMV autonomicznym systemie automatycznego unikania kolizji autoca, który został opracowany dla ESA w ramach programu ARTES i ostatecznie zaakceptowany w marcu 2022 r.

Drugie zadanie koncentruje się na „Rozwoju i testowaniu metod oraz koncepcji operacyjnych opóźnionego dowodzenia”. Zadanie to ma na celu opracowanie i przetestowanie koncepcji metod opóźnionego dowodzenia, które umożliwiają późniejsze podejmowanie decyzji w procesach unikania kolizji. Mechanizm ten należy traktować jako część operacji unikania kolizji, a także jako narzędzie umożliwiające reagowanie w sytuacjach kryzysowych. Pracami tymi kieruje firma Astroscale Ltd. z Wielkiej Brytanii, przy znacznym wsparciu ze strony oddziałów firmy GMV (z Portugalii, Rumunii i Wielkiej Brytanii) oraz firmy OneWeb z Wielkiej Brytanii.

Trzecie z tych zadań nosi nazwę „Sposoby koordynacji działań operatorów i dostawców katalogów”. W ramach tego projektu zostanie opracowana platforma koordynacyjna, która zapewni architekturę wymiany informacji umożliwiającą koordynację między operatorami satelitarnymi a podmiotami prowadzącymi katalogi obiektów kosmicznych i dostawcami usług antykolizyjnych, jak również automatyczne rozwiązywanie problemów związanych z potencjalnymi kolizjami. Zapewni także środowisko symulacyjne do oceny wyników tych operacji. Działania te prowadzi firma GMV Rumunia, a podwykonawcami są firmy UPB z Rumunii, Solenix ze Szwajcarii i Iguassu z Czech.

Podsumowując, GMV odgrywa kluczową rolę w realizacji tych trzech zadań w ramach programu CREAM ESA, będąc głównym wykonawcą dwóch z nich. Potwierdza to pozycję GMV jako lidera w europejskim sektorze automatyzacji i koordynacji operacji unikania kolizji.