Wkład GMV w przyszłą eksplorację Księżyca

20 lipca mija 50 lat od historycznego momentu, w którym człowiek po raz pierwszy stanął na Księżycu, co było wydarzeniem powszechnie uważanym za jedno z największych osiągnięć w dziejach ludzkości.

W tamtych latach Księżyc stanowił centralny punkt wyścigu kosmicznego pomiędzy Związkiem Radzieckim a Stanami Zjednoczonymi. Jednak w połowie lat 70. zaniechano eksploracji Księżyca. O ile w latach 1958–1976 wysłano 100 misji na naszego satelitę, to przez następnych 14 lat, do 1990 r., nie wysłano żadnej.

W latach 1990–2007 na Księżyc wysłano tylko cztery pomniejsze, niskobudżetowe misje: japońską misję Hiten, dwie małe sondy amerykańskie – Clementine i Lunar Prospector, oraz europejską sondę demonstracyjną SMART-1. Firma GMV uczestniczyła w przygotowaniu tej ostatniej podczas fazy projektowania oraz optymalizacji możliwych trajektorii na Księżyc z wykorzystaniem napędu o niskim ciągu, jak również na etapie opracowania i obsługi narzędzi niezbędnych do kontrolowania rzeczywistej trajektorii oraz umieszczenia sondy na orbicie przed jej ostatecznym zniszczeniem na powierzchni Księżyca.

Po roku 2007 NASA oraz inne agencje kosmiczne ponownie zainteresowały się Księżycem. Na przestrzeni ostatnich lat zorganizowano cztery ważne misje księżycowe: japońską Kaguya, chińską Chang’e 1, indyjską Chandrayaan-1 oraz amerykańską LRO (Lunar Reconnaissance Orbiter). Ta ostatnia, przeprowadzona przez agencję NASA w 2009 roku, to udana misja powrotu na Księżyc po upływie dekady, której celem było przygotowanie przyszłej osady człowieka na Księżycu i w ramach której przeanalizowano m.in. idealne miejsce dla stałej bazy księżycowej. W tej misji GMV odegrała znaczącą rolę jako dostawca systemu planowania i programowania misji, opartego na jej produkcie komercyjnym – flexplan.

Dziś historia eksploracji Księżyca ponownie się ożywiła, a GMV wpisuje się w jej najbliższą przyszłość. Firma aktywnie uczestniczy w rozwoju autonomicznego systemu miękkiego lądowania na powierzchni Księżyca (PILOT) w ramach współpracy ESA/Rosja przy realizacji misji Luna 27. Ponadto bierze udział w projektowaniu prototypu kamery wielospektralnej do rendezvous na orbitach blisko-księżycowych i kieruje pracami nad definicją systemu GNC (naprowadzania, nawigacji i kontroli) dla robotycznej misji księżycowej HERACLES, która wyznaczy drogę dla przyszłych eksploracji planetarnych. Misją kieruje Europejska Agencja Kosmiczna (ESA). Uczestniczą w niej również Kanadyjska Agencja Kosmiczna (CSA) oraz Japońska Agencja Kosmiczna (JAXA).

Celem misji HERACLES jest odzyskanie próbek pobranych przez łazik księżycowy na przestrzeni dwóch miesięcy, przy stałej koordynacji ze strony przyszłej stacji księżycowej Gateway, skąd zostaną one wysłane na Ziemię. Po wysłaniu pobranych próbek na Ziemię łazik pozostanie na Księżycu jeszcze przez rok i będzie go eksplorował w celu przygotowania misji załogowych.

W międzynarodowej misji HERACLES GMV kieruje konsorcjum, które projektuje system naprowadzania, nawigacji i kontroli (GNC) kontrolujący wznoszenie się z powierzchni księżyca, oraz rendezvous & docking ze stacją Gateway.

GMV odpowiada też za system GNC dla fazy rendevous & docking na potrzeby jednej z dwóch analiz systemów, prowadzonych na zamówienie ESA pod kierownictwem Thales Włochy, której celem jest zaprojektowanie komponentów fazy lądowania misji HERACLES.

HERACLES łączy w sobie kilka technologicznych wyzwań związanych z napędem, GNC, łącznością czy połączonym sterowaniem z Ziemi i ze stacji księżycowej Gateway. Misja ta stanowi dla Europy ogromne wyzwanie w dziedzinie badań przestrzeni kosmicznej, położy także podwaliny pod przyszłą kolonizację naszego naturalnego satelity oraz pod organizację misji na odległe planety.