GMV pionierem misji Proba-3 Europejskiej Agencji Kosmicznej

Misja Proba-3 Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) ma zrewolucjonizować technologię kosmiczną dzięki innowacyjnej misji latania w formacji i obserwacji Słońca. Firma GMV odgrywa w tym przedsięwzięciu kluczową rolę, uczestnicząc zarówno w rozwoju systemów pokładowych, jak i infrastruktury naziemnej.

Proba-3 to misja prowadzona przez Hiszpanię, za pośrednictwem firmy Sener, w ścisłej współpracy z konsorcjum złożonym z 40 firm z 16 krajów. Składa się ona z dwóch satelitów (Koronograf i Okulter), które będą latać w odległości 150 metrów. Ich głównym celem jest zademonstrowanie wykonalności zaawansowanych technologii latania formacyjnego, co w tym konkretnym przypadku oznacza utworzenie solidnej, wirtualnej struktury w przestrzeni kosmicznej lub - jeszcze bardziej upraszczając - wirtualnego instrumentu, którego celem naukowym jest prowadzenie szczegółowych obserwacji korony słonecznej poprzez blokowanie światła słonecznego przez jednego z satelitów, tak jakbyśmy mieli do czynienia z zaćmieniem, dzięki czemu drugi satelita będzie mógł badać koronę bez zakłóceń.

Firma GMV odpowiada za podsystem lotu formacyjnego (FFS) - najbardziej innowacyjny element misji, a zarazem jeden z najbardziej złożonych i krytycznych. Podsystem ten obejmuje projektowanie, wdrażanie i walidację oprogramowania pokładowego w środowisku symulacyjnym, które odtwarza funkcjonowanie komputera pokładowego i interfejsów elektrycznych. FFS jest elementem, który pozwala na utrzymanie niezbędnej precyzji i stabilności pomiędzy dwoma satelitami, umożliwiając im funkcjonowanie jako sztywna, wirtualna struktura z milimetrową dokładnością pozycji i sekundową dokładnością orientacji.

Firma GMV opracowała również system naziemny odpowiedzialny za weryfikację dynamiki lotu (Flight Dynamics System - FDS). System ten obejmuje określanie orbity, przewidywanie zdarzeń i obliczanie manewrów, zapewniając utrzymanie przez satelity swojej formacji przez cały czas trwania misji. GMV zapewni również wsparcie dla operacji związanych z tym systemem w początkowych fazach misji, które będą najbardziej krytyczne, przeprowadzając certyfikację w locie wszystkich komponentów, w tym FFS i wstępne ustawienie konfiguracji lotu formacyjnego.

W realizacji misji Proba-3 kluczową rolę odgrywa współpraca międzynarodowa. W związku z powyższym, w ramach FFS, hiszpańska filia GMV prowadzi współpracę z firmą Sener, która odpowiada za funkcję kontroli formacji, oraz z kanadyjską firmą NGC Aerospace, odpowiedzialną za podsystem kontroli położenia i orbity (AOCS). Udział polskiego oddziału firmy GMV w tym przedsięwzięciu ma również kluczowe znaczenie, gdyż na jego barkach spoczywa odpowiedzialność za projekt i walidację funkcji pokładowej do obliczania względnego pozycjonowania na podstawie pomiarów GPS.

Aby zaprezentować ww. misję na terenie Hiszpanii, dnia 29 października Centrum Astronomii Kosmicznej (ESAC) w Villanueva de la Cañada (Madryt) gościło w swoich progach uczestników wydarzenia, w którym wzięli udział między innymi hiszpańska Ministra Nauki, Innowacji i Uniwersytetów Diana Morant, Dyrektor ESA - Juan Carlos Cortés, Dyrektor Naukowy ESA i Dyrektor ESAC - Carole Mundell oraz Burmistrz gminy Villanueva de la Cañada - Luis Manuel Partida.

Podczas wydarzenia odbyła się dyskusja panelowa poświęcona kwestii przemysłu i prowadzona przez Diego Rodrígueza, dyrektora ds. przestrzeni kosmicznej i nauki w firmie Sener, z udziałem Marielli Graziano - dyrektor ds. rozwoju biznesu kosmicznego w GMV. Podczas swojego wystąpienia Mariella podkreśliła, że „Proba-3 otwiera nowy rozdział w sposobie prowadzenia działań w kosmosie. Począwszy od chwili obecnej FFS umożliwi tworzenie wielkogabarytowych wirtualnych struktur w przestrzeni kosmicznej - czy to instrumentów naukowych, instrumentów do obserwacji Ziemi, czy też anten. Operacje te mogą być przeprowadzane w sposób autonomiczny, tj. zaangażowane satelity mogą działać niezależnie, obliczając swoją pozycję i trajektorię w odniesieniu do swojego odpowiednika, bez wsparcia ludzkiego operatora. Będą one również w stanie czynić to w sposób rozproszony, tak aby poszczególne komponenty szkoleniowe dostosowywały się do siebie nawzajem w celu skutecznego i bezpiecznego zapewnienia funkcjonowania wirtualnego instrumentu.

Misja ta zostanie wkrótce wystrzelona z Indii i osiągnie historyczny kamień milowy: ukaże bowiem, że precyzyjne loty formacyjne między satelitami w kosmosie są możliwe, jednocześnie umożliwiając przeprowadzenie istotnych prac naukowych poprzez stworzenie sztucznego zaćmienia w celu analizowania korony słonecznej.